Jessica Huttinga (25) groeide op met het gevoel dat ze anders was. Praten, leren en meekomen voelde als tegen de stroom in zwemmen, terwijl de wereld bleef roepen dat ze harder moest trappen. Ze deelt haar verhaal over opgroeien met TOS, neurodiversiteit en de impact op haar mentale gezondheid. Het gaat over het vinden van je plek in een wereld die niet voor ieder brein is ingericht.
We leven in een wereld waarin alles meetbaar moet zijn. Ontwikkeling in lijstjes. Groei in grafieken en als je afwijkt, mist er ergens een vinkje. Niet meteen rampzalig hoor, gewoon een subtiele boodschap dat je het "net niet helemaal goed" doet.
Dat begint al vroeg. Bij het consultatiebureau. "Praat het kind wel zoals leeftijdsgenootjes?" "Is de ontwikkeling normaal?" Alsof normaal een vaststaand gegeven is. Alsof er ergens een handleiding bestaat die iedereen keurig volgt. Spoiler: die handleiding heb ik nooit gekregen.
Voor mij begon het gevoel van anders zijn al jong. In groep 1, in de kring. Vertellen wat je in het weekend had gedaan. Ik wist het écht wel. In mijn hoofd speelde het hele verhaal zich al helemaal af. Maar zodra ik aan de beurt was voelde het als duizend ogen op mij gericht (plus ouders met kinderen op schoot, bedankt ervoor) gebeurde er... niks. Mijn hoofd ging op slot. Error 404: woorden niet gevonden.
In groep 3 werd het serieuzer. Leren lezen, hakken, plakken, luisteren en vooral: exact doen wat de juf zei. Dat ging dus niet altijd soepel. Niet omdat ik niet wilde, maar omdat mijn brein anders werkte. Ik heb een taalontwikkelingsstoornis (TOS) en vanaf dat moment viel ik officieel buiten het boekje. Ik was anders, raar, niet zoals het hoorde en dat voelde ik elke dag.
Op het cluster 2 onderwijs kreeg ik eindelijk wél wat ik nodig had: intensieve logopedie, begrip, rust en structuur. Ik was niet raar, anders, lastig en al helemaal niet dom. Ik was gewoon één van de groep. Geen pestgedrag, geen buitenstaander. Gewoon... oké zijn. Wat een verademing.
Totdat ik terug moest naar het regulier onderwijs. Waarom? Omdat ik "te goed" was geworden voor het speciaal onderwijs.
Dat woord blijft bijzonder. Te goed. Alsof TOS een jasje is dat je uittrekt, zodra je genoeg vooruitgang boekt. Gefeliciteerd, u spreekt nu voldoende. Succes verder.
Vanaf groep 5 kreeg ik nog ambulante begeleiding, maar die stopte in groep 7. Weer "te goed" en precies daar begon het echte verschil zichtbaar te worden. Ik snapte de uitleg niet in één keer. Theorie voelde abstract en ongrijpbaar. Topografie was een puzzel zonder voorbeeldplaatje. Visuele ondersteuning? Nee hoor. Geschiedenis als losse feitjes zonder context. "Hier heb je een tijdlijn met jaartallen. Succes."
En Engels… laten we zeggen: mijn brein en Engels zijn nooit goede vrienden geworden.
Het moeilijkste was dat niemand het zag als een logisch gevolg van TOS. Ik werd beoordeeld alsof ik hetzelfde vertrekpunt had als iedereen en dat had ik niet.
Op het vmbo en mbo werd het niet beter. Niet omdat ik minder kon, maar omdat de omgeving minder meebewoog. Sterker nog, daar kwam deze klassieker steeds terug:
"Eh… een taalontwikkelingsstoornis? Nog nooit van gehoord."
Dit hoorde ik niet één keer, maar dit hoorde ik vaak. Van professionele hulpverleners, docenten, begeleiders en mensen met diploma's die mij moesten helpen. Maar die geen idee hadden wat TOS is, laat staan wat het doet met je mentale gezondheid.
Een taalontwikkelingsstoornis valt onder neurodiversiteit en dat is belangrijk om te benoemen, want TOS wordt vaak onderschat. Het gaat niet alleen over woorden die er niet uitkomen, maar over hoe je brein taal verwerkt. Begrijpen, formuleren, ordenen, betekenis geven en het werkt anders. Niet slechter, niet kapot, maar anders bedraad.
En laat taal nu net overal in zitten. Op school, in werk, in sociale contacten en in hulpverlening. Het is alsof iedereen soepel fietst en jij steeds te horen krijgt dat je harder moet trappen, terwijl jouw fiets gewoon anders is afgesteld.
Ongeveer 70% van de jongeren en volwassenen met neurodiversiteit ervaart mentale gezondheidsproblemen. Angst, depressieve gevoelens, stress, burn-out, een negatief zelfbeeld. Dat is geen zwakte en geen toeval. Dat is een logisch gevolg.
Als je jarenlang:
niet wordt begrepen
niet de juiste ondersteuning krijgt
steeds hoort dat je "anders", "raar" of "moeilijk" bent
en continu probeert te passen in een maatschappij die niet voor jou is ingericht
dan doet dat iets met je mentale gezondheid. Bij mij uitte zich dat in overleven. In spanning. In het gevoel dat ik nooit goed genoeg was.
Ook al ligt dit in het verleden, de impact bleef voelbaar. School alleen was al zwaar en toen veranderde ook mijn thuissituatie. Die werd denigrerend. Elke dag voelde als een test die ik niet kon halen. De druk, de verwachtingen, het constante gevoel dat je nooit goed genoeg bent, sloopten stukje bij beetje mijn zelfvertrouwen.
Uiteindelijk zei de school dat ik niet meer school toelaatbaar was. Officiële instanties voor hulp vonden mij te complex en dat alles lag uiteindelijk aan al die jaren dat ik niet gezien, gehoord en gevoeld werd.
Wat ik in de loop der jaren leerde, is dat het niet gaat om falen, maar om zelfacceptatie. Anders denken, anders voelen en anders leren daar rust nog steeds een taboe op. Er wordt gezegd: doe maar normaal, dan komt het wel goed. Maar voor veel neurodivergente mensen betekent "normaal doen" vooral: voortdurend over je eigen grenzen gaan.
Neurodiversiteit is geen afwijking, het is variatie. Mentale gezondheidsproblemen zijn geen teken van zwakte, maar vaak een logisch gevolg van een systeem dat niet meebeweegt.
"Wat ik leerde, is dat het niet gaat om falen, maar om zelfacceptatie. Neurodiversiteit is geen afwijking, het is variatie."
Langzaam, met vallen en opstaan, begon ik iets te begrijpen wat niemand mij ooit had geleerd: ik bén niet kapot, maar ik bén anders.
Mijn neurodiversiteit is geen fout in het systeem. Het is het systeem, alleen anders afgesteld. Dat besef veranderde alles. Zelfacceptatie werd mijn reddingsboei. Niet omdat het leven ineens makkelijk werd, maar omdat ik stopte met mijzelf de schuld geven voor iets wat nooit mijn fout is geweest.
Nu zwem ik nog steeds. Soms met de stroom mee, soms er dwars tegenin. Maar ik weet dat ik niet stuk ben. Ik hoef mezelf niet meer te repareren om te mogen bestaan. Misschien pas ik niet altijd in de maatschappij, maar misschien mag de maatschappij ook leren dat niet iedereen in hetzelfde hokje past.
En dat besef? Dat is rust, dat is ruimte en dat is kracht.
Anders zijn is geen zwakte. Neurodiversiteit betekent dat je uniek bent en dat is iets om te erkennen en uiteindelijk te vieren. Elke dag opnieuw.
Naast dat ik als ervaringsdeskundigeactief ben, studeer ik en schrijf ik blogberichten hier op mijn eigen website. Je vind hier alle informatie rondom een taal-/spraakstoornis, want dat is iets wat ik zelf heb. Ik vind het belangrijk om ook vanuit mijn eigen perspectief verschillende onderwerpen aan te spreken, aangezien het zelf ervaren vaak een hele andere beleving is, dan dat iemand anders het doet die het niet heeft. Ik wens je veel plezier met lezen! :)
Hier heb je misschien ook interesse in:
Jessica Huttinga (25) groeide op met het gevoel dat ze anders was. Praten, leren en meekomen voelde als tegen de stroom in zwemmen, terwijl de wereld bleef roepen dat ze harder moest trappen. Ze deelt haar verhaal over opgroeien met TOS, neurodiversiteit en de impact op haar mentale gezondheid. Het gaat over het vinden van je plek in een...
Jessica (25) weet wat onderschatting voelt. Ze zou beter achter de schermen blijven, zeiden ze altijd. Maar Jessica kiest bewust voor zichzelf, voor haar eigen pad en laat zien dat wat anderen als beperking zien, haar grootste kracht wordt. Geen voorbeeld? Dan wordt ze het zelf wel. Dit is haar inspirerende, persoonlijke verhaal over vallen,...
Daar vertel ik regelmatig wat ik in het dagelijks leven zo meemaak
